به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، پیشرفت فناوری در جهان و ایران باعث شده است که استفاده از اینترنت اهمیت ویژه‌ای در زندگی مردم داشته باشد و به جنبه‌های بسیار زیادی از زندگی نفوذ کند به طوری که امروزه زندگی کردن بدون استفاده از اینترنت و امکانات موجود در این فضا برای انسان سخت است. این روزها شیوع ویروس کرونا در جهان و تعطیلی مراکز مختلف کشور‌های جهان، به تاثیر فناوری اطلاعات و استفاده از اینترنت در زندگی افراد دامن زده و حتی بخش‌هایی از فعالیت‌های انسان که ارتباط کمتری با این فناوری داشتند را به شدت به خود محتاج کرد.
یکی از جنبه‌های زندگی مردم که اینترنت و فناوری اطلاعات تاثیر شایانی بر آن داشت، خرید کردن بود؛ در گذشته امکان خرید کردن برای افراد عادی بیشتر در شهر و استان محل سکونت خودشان میسر بود، اما با افزایش سطح دسترسی‌ها و از بین رفتن بسیاری از محدودیت‌ها در فضای مجازی، امروزه خرید کردن از هر شهر یا استانی در سر تا سر یک کشور و حتی خارج از کشور به وسیله اینترنت به راحتی امکان پذیر است.
در همین راستا مشاغل جدیدی برای معرفی بهتر کالا‌ها به مردم و همچنین سهولت بیشتر در انجام فرایند خرید اینترنتی با عنوان «فروشگاه‌های اینترنتی» پدید آمده و به خاطر خدماتی که ارائه می‌دادند بسیار مورد استقبال طرفداران این سبک از خرید قرار گرفتند.
فروشگاه‌های اینترنتی به دو نوع فروشگاه کالا‌های فیزیکی و فروشگاه کالا‌های دیجیتال تقسیم می‌شوند؛ فروشگاه کالا‌های فیزیکی فروشگاه‌هایی هستند که کالا‌های ملموس مانند تلفن همراه، رایانه شخصی، لباس و... را به فروش می‌رسانند، این فروشگاه‌ها معمولا سفارش مشتریان خود را ثبت کرده و کارمندان آن‌ها محصول مورد نظر خریدار را برای او آماده‌سازی و ارسال می‌کنند. فروشگاه کالا‌های دیجیتال یا مجازی نیز به فروشگاه‌هایی گفته می‌شود که کاربر پس از اضافه کردن محصولات مجازی مورد نظر خود که فقط امکان دانلود شدن داشته و ملموس نیستند مانند تصاویر، فایل‌های صوتی و نرم‌افزار‌ها به سبد خرید خود، هزینه این محصولات را پرداخت کرده، به فروشگاه مورد نظر بر می‌گردد و فایل خریداری شده را دریافت می‌کند.
پرداخت هزینه هر محصول وابسته به شرایط فروشگاه‌های اینترنتی ممکن است به صورت آنلاین و یا پرداخت در محل انجام گیرد که در روش پرداخت در محل خریدار پس از دریافت محصول در مکان مورد نظر خود، هزینه آن را پرداخت می‌کند که نسبت به روش دوم در بین کاربران خرید اینترنتی پر طرفدارتر است. روش پرداخت آنلاین نیز به صورت اینترنتی و از طریق درگاه پرداخت بانک‌ها انجام می‌گیرد.
کاهش ترافیک، آلودگی هوا، آلودگی صوتی، حذف مراجعه حضوری به فروشگاه، دسترسی به توضیحات جامع و کامل محصولات، ثبت سفارش در مدت زمان کوتاه، نیاز نداشتن به حمل و نقل کالای خریداری شده، تحویل کالا در محل مورد نظر، ضمانت تعویض کالا در برخی فروشگاه‌های اینترنتی و امکان پرداخت هزینه در محل پس از تحویل محصول از جمله مزایای خرید اینترنتی برای کاربران به شمار می‌روند.
امروزه محدودیت‌های مختلف مانند محدودیت زمانی و ترافیک‌های سنگین به ویژه در سطح کلان‌شهر‌ها باعث شده است که مردم خرید کالا‌های روزمره و پرکاربرد مانند مواد غذایی خود را نیز از راه خرید اینترنتی تامین کنند و هرروز امکانات جدیدی به نرم‌افزار‌های این حوزه برای رفاه هرچه بیشتر مردم افزوده می‌شود.
علاوه بر فروشگاه‌های اینترنتی یک سویه، که کالا‌هایی را از سوی تامین کننده و فروشنده به خریدار معرفی می‌کند و پس از بازخورد خوبی که فعالیت چنین فروشگاه‌هایی در فضای مجازی داشت، ظرفیت‌های جدیدی به این پیشرفت فناورانه افزوده شد.
راه اندازی سکو‌های ارتباطی دو سویه بین کاربران با امکان برقراری ارتباط بیشتر به مخاطبان این فرصت را می‌داد که هرفرد کالای مورد نظر خود را در فضایی برای دیگران به اشتراک گذاشته و اطلاعات کالایی که در معرض فروش گذاشته اند را ارائه دهند.
چنین فضایی به خریداران نیز این امکان را می‌دهد که کالای مورد نظر خود را به سادگی از طریق جست و جو پیدا کرده و آن را به صورت دست دوم از فروشنده آن خریداری کنند؛ این ظرفیت که بر بستر نرم‌افزار‌هایی همچون «دیوار» و «شیپور» ارائه می‌شد فارغ از محدودیت مکانی امکان خرید و فروش مجازی را بین کاربران فراهم می‌کند.
در پی استقبال کاربران از چنین ظرفیت‌هایی در فضای مجازی، برخی مشکلات و خلا‌هایی در خدمات رسانی این فروشگاه‌ها از سوی خریداران مطرح شد که بخشی از آن‌ها توسط باشگاه خبرنگاران جوان پیگیری و ابعاد مختلف آن مورد بررسی قرار گرفت.
یکی از پربحث‌ترین معضلاتی که در خرید بر بستر اینترنت و در فضای مجازی از سوی کاربران مطرح شده بود، تفاوت قیمت‌های بسیار زیاد در کالای یکسان توسط فروشگاه‌های اینترنتی متفاوت بود که پس از پیگیری‌های فراوان، دلیل اصلی این تفاوت قیمت، تعیین آن بر اساس نظر تامین کنندگان و خواست آن‌ها عنوان شد. تفاوت سفارش ثبت شده با کالای ارسال شده برای خریدار نیز از جمله مشکلاتی بود که از سوی کاربران فروشگاه‌های اینترنتی ثبت شده بود.
با توجه به اینکه امروزه خرید‌های اینترنتی تامین کننده بخش زیادی از نیاز‌های مردم هستند و اقشار مختلف جامعه از خرید بر بستر اینترنت استقبال می‌کنند، حل مشکلات موجود در این زمینه نیز تبدیل به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مردم و فعالان این حوزه شده است.
باشگاه خبرنگاران جوان در نظر دارد تا فرصتی را در اختیار مخاطبان خود قرار داده و از آن‌ها بخواهد تا با ثبت نظر در بخش انتهایی این گزارش، مهم‌ترین مشکلات و معضلات موجود در زمینه خرید و فروش‌های اینترنتی در نرم‌افزار‌های خرید و فروش و یا فروشگاه‌های اینترنتی را ارائه دهند. این کار باعث می‌شود تا مشکلات موجود در این زمینه پیگیری و برای رفع و رجوع آن‌ها پیگیری شود.
گزارش از عطیه طالبپور
