از روزهایی که تولید کنندگان یا صاحبان کسب و کار محصولات خود را از طریق دیوار نوشته، پخش کردن تراکت بین عابران و یا برچسب‌های تبلیغاتی به مخاطبین معرفی می‌کردند زمان زیادی نگذشته است. با ظهور رسانه‌هایی مانند رادیو، تلویزیون، روزنامه و مجلات، تبلیغات شکل دیگری به خود گرفت. تیزرهای تبلیغاتی بین فیلم‌ها، پیام‌های بازرگانی قبل و بعد از پخش برنامه‌های تلویزیونی، عکس‌های رنگی و جذاب لابلای صفحات مجلات و روزنامه ها و …. بخش‌هایی از تبلیغات از طریق رسانه های سنتی هستند. با ورود اینترنت به زندگی انسان، نوع مدرن تری از تبلیغات با عنوان تبلیغات آنلاین شکل گرفت.
اینترنت؛ دیواری برای تبلیغات
تبلیغات آنلاین که با نام‌های «بازاریابی آنلاین»، «تبلیغات اینترنتی» و یا «تبلیغات دیجیتال» نیز شناخته می‌شود ،نوعی بازاریابی و تبلیغات است که از بستر اینترنت برای تبلیغ محصولات و ارائه خدمات به مخاطبان و کاربران پلتفرم‌ها استفاده می‌کند. تبلیغات آنلاین شامل بازاریابی ایمیلی، بازاریابی موتورهای جستجو، بازاریابی رسانه‌های اجتماعی و تبلیغات موبایلی است.
در روزهای اولیه ورود اینترنت، تبلیغات آنلاین عمدتا ممنوع بود. برای مثال دو شبکه قدیمی «ARPANET» و «NSFNET» سیاست‌های پذیرفته شده برای استفاده از اینترنت داشتند که طبق آن فعالیت‌های تجاری بر بستر اینترنت توسط موسسات خصوصی را ممنوع می‌کرد. در سال ۱۹۹۱ NSFNET شروع به حذف تدریجی سیاست ممنوعیت استفاده تجاری از شبکه کرد. ۲۷ اکتبر ۱۹۹۴ نخستین آگهی آنلاین بنر تبلیغاتی بود در یک صفحه اینترنتی درج شد.
پیشی گرفتن تبلیغات آنلاین
از همان ابتدا تبلیغ کنندگان می‌دانستند که تبلیغات اینترنتی با نوع سنتی آن متفاوت است. صاحبان کسب و کارها متوجه شدند که تبلیغات از طریق وب سایت‌ها نسبت به تبلیغات سنتی مقرون به صرفه‌تر هستند. کم‌کم بستر اینترنت به یک میدان بازی تبدیل شد و سرمایه گذاران از به روز بودن آن استفاده کردند. این پاگرفتن یک تجارت پرسود بود، بنابراین بسیاری از کارآفرینان، سرمایه گذاران و تبلیغ کنندگان شروع به سرمایه گذاری در این ماشین پول‌ساز کردند.
در سال ۲۰۱۶ درآمد تبلیغات اینترنتی در ایالات متحده از درآمد تلویزیون کابلی و پخش تلویزیونی پیشی گرفت. برآوردهای تحقیقاتی از هزینه تبلیغات آنلاین در سال ۲۰۱۹ آن را به ۱۲۵.۲ میلیارد دلار در ایالت متحده نشان می‌دهد که حدود ۵۴.۸ میلیارد دلار بیشتر از هزینه تلویزیون است.
شبکه‌های اجتماعی سرمایه بزرگ کسب و کارها برای تبلیغات
حتی اگر تجربه خرید اینترنتی از آنلاین شاپ ها و صفحات فروش محصولات در پلتفرم‌های مختلف شبکه‌های اجتماعی را نداشته باشید، دست کم تبلیغ این محصولات در یکی از این پلتفرم‌ها به چشمتان خورده است. به خصوص در روزهایی که کرونا، قرنطینه و خانه نشینی بسیاری از کسب و کارها را تعطیل یا تعلیق کرد ،پلتفرم های مختلف شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام بازار خوبی برای تبلیغ و ارائه محصولات را برای صاحبان کسب و کار فراهم کرد.
بر اساس آمارها هر فرد به طور متوسط ۲ ساعت و نیم از وقتش را در روز در رسانه های اجتماعی صرف می‌کند. ۳.۸ میلیارد نفر در سراسر جهان از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. ۸۴ درصد از افرادی که به اینترنت دسترسی دارند از رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند.
پلتفرم‌های پول ساز بازاریابی
بررسی‌ها نشان می‌دهد «فیس بوک» سومین پلتفرم پر بازدید جهان و محبوب‌ترین پلتفرم رسانه‌های اجتماعی برای تبلیغات است و بیش از ۵۵ درصد از سهم بازار رسانه‌های اجتماعی در ایالات متحده را دارد.
این شبکه اجتماعی در سال ۲۰۲۱ میلادی به عنوان پلتفرم رسانه‌های اجتماعی پیشرو برای بازاریابی انتخاب شد، کمی بعد از ژانویه ۲۰۲۱ فیس بوک رایج ترین پلتفرم رسانه‌های اجتماعی در بین بازاریابان در سراسر جهان شد.
بر اساس یک نظرسنجی جهانی، ۹۳ درصد از بازاریابان رسانه‌های اجتماعی از این پلتفرم برای تبلیغ کسب و کار خود استفاده کردند در حالی که ۷۸ درصد دیگر این کار را از طریق اینستاگرام اقدام کردند. اکثر صنایع، فیس بوک را بر سایر پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی برای تبلیغات در اولویت قرار داده اند.
پنج صنعت برتر که بیشترین هزینه‌های تبلیغات آنلاین را به خود اختصاص داده‌اند شامل کالاهای بسته بندی شده برای مصرف کننده(CPG)، خدمات مالی، خرده فروشی، رسانه، داروسازی و بهداشت و درمان است. همه آنها بیشتر از هر وب سایت و پلتفرم دیگری برای تبلیغات در فیس بوک هزینه کردند.
یکی دیگر از پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی که به یک مقصد بازاریابی پرسود تبدیل شده، «اینستاگرام» است. اینستاگرام پلتفرمی متعلق به فیس بوک است که برای محبوبیت کنار فیس بوک قرار گرفت و به کسب و کارها اجازه می‌دهد محصولات و خدمات خود را از طریق فرمت‌های مختلف، از عکس‌ها و برچسب‌ها گرفته تا استوری‌ها و ریل‌ها تبلیغ کنند. اینستاگرام همچنین جنبش اینفلوئنسر مارکتینگ را به راه انداخته است که در آن کاربران تاثیرگذار در این پلتفرم بیشتر از قبل با برندها همکاری می‌کنند.
بسیاری از شرکتها هم برای تبلیغ محصولات و ارائه خدمات خود به سراغ پلتفرم «تیک‌تاک» رفتند. تیک تاک یکی از سریع ترین برندهای در حال رشد با آمار دانلود و تعامل چشمگیر در سراسر جهان است و زمینی پرسود برای بازاریابان است.
تبلیغات به شرط رعایت قانون
در حالی که به نظر می‌رسد تبلیغات در رسانه‌های اجتماعی آسان و در دسترس است و تبلیغ کنندگان نیازی به قوانین خاصی ندارند، اما کمیسیون تجارت فدرال(FTC) راهنمایی‌هایی را در مورد چگونگی اطمینان از اینکه تبلیغات در رسانه‌های اجتماعی فریبنده و گمراه کننده نیستند، ارائه می‌دهد.
دو اصل اساسی قانون تبلیغات در مورد انواع تبلیغات در هر رسانه‌ای اعمال می‌شود:
۱- تبلیغ کنندگان باید مبنای معقولی برای اثبات ادعاهای مطرح شده خود در تبلیغ محصول داشته باشند.
۲- اگر برای جلوگیری از گمراه کننده بودن یک آگهی نیاز به توضیح باشد، این توضیح باید به صورت شفاف و مشخص ارائه شود.
پست‌های تبلیغاتی در شبکه‌های اجتماعی باید برای مخاطب مشخص باشد
طبق قوانین «کمیسیون تجارت فدرال آمریکا » FTC اظهارات ارائه شده توسط یک مصرف کننده در رسانه‌های اجتماعی به عنوان یک تایید تلقی می‌شود. بنابراین باید مشخص شود که معرفی و تبلیغ محصول توسط فرد مصرف کننده به صورت مستقل انجام شده یا در ازای این تبلیغ از صاحبان محصول پول یا خدمات رایگان دریافت کرده است.
اینفلوئنسرهای رسانه‌های اجتماعی به عنوان متخصص در موضوعات خاص مورد اعتماد مخاطبان خود هستند. بنابراین برای آنها مهم است که بین توصیه شخصی و یک توصیه حمایت شده از طرف تولید کننده، تمایز قائل شوند.
طبق قانون تبلیغات آنلاین در برخی کشورها، اینفلوئنسرها موظف هستند، پست‌های تبلیغاتی خود را با هشتگ #Ad برچسب‌گذاری کنند و اگر در ازای تبلیغ محصول از طرف تولیدکننده مبلغ یا خدمات رایگانی دریافت کرده است باید نام شرکت تولید کننده را در پست خود ذکر کند تا برای مخاطبان مشخص شود که این یک پست تبلیغاتی است.
براین اساس، تخطی از مقررات FTC شامل جریمه‌هایی مانند حذف پست برچسب گذاری نشده، تعلیق صفحه اینفلوئنسر، جریمه نقدی اینفلوئنسر و صاحب محصول می‌شود.
به نظر می‌رسد وضع قوانین محکم در کشورهای مختلف برای فعالیت‌های تجاری افراد و صاحبان محصول در شبکه‌های مختلف اجتماعی تا حد زیادی موجب اعتماد و امنیت کاربران و تولید کنندگان در این رسانه‌ها شده که با توجه به حضور گسترده کاربران ایرانی در این پلتفرم‌ها جای خالی قوانین مشابه در کشور تا حد زیادی احساس می‌شود.